بررسی بیولوژی پروانه ی برگ خوار کدوئیان ( diaphania indica (saunders) (lep: pyralidae در شرایط آزمایشگاهی

چکیده بیولوژی پروانه ی برگ خوار کدوئیان diaphania indica (saunders) در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی بررسی شد. میانگین طول دوره های مختلف رشدی این شب پره، تخم تا مرگ حشره ی کامل در دمای ثابت 20، 25، 30 و 35 درجه ی سانتیگراد با تغدیه از خیار گلخانه ای به ترتیب 25/72، 31/34، 55/26 و 28/22 روز بود. بلندترین طول دوره ی رشدی در دمای 20 درجه ی سانتیگراد و کوتاه ترین در دمای 35 درجه ی سانتیگراد مشاهده شد. بالاترین میزان مرگ و میر در دمای 35 درجه ی سانتی گراد بود. آستانه ی حداقل رشد برای مراحل تخم، سنین لاروی، پیش شفیره، شفیره، حشره ی کامل، حشره ی کامل نر، حشره ی کامل ماده، تخم تا ظهور حشره ی کامل و تخم تا مرگ حشره ی کامل به ترتیب 47/13، 92/11، 46/9، 04/9، 57/15، 16، 16/12، 58/11 و 5/12درجه ی سانتیگراد بود. براساس مدل خطی، کم ترین آستانه ی حداقل رشد و نمو مربوط به مرحله ی شفیره به میزان 04/9 درجه ی سانتیگراد و بیش ترین مربوط به حشرات کامل نر به میزان 16 درجه ی سانتیگراد به ترتیب به ازای نیاز حرارتی 92/144، 100 روز-درجه مشاهده شد. نتایج این پژوهش نشان دهنده ی وجود تفاوت معنی دار بین تیمارها، بر اساس پارامترهای نرخ ناخالص و خالص تولیدمثل، نرخ ذاتی افزایش جمعیت، نرخ متناهی افزایش جمعیت، نرخ ذاتی تولد، نرخ ذاتی مرگ، مدت زمان دو برابر شدن یک نسل و متوسط مدت زمان نسل می باشد. پارامترهای نرخ خالص تولید مثل (r0) در دماهای فوق به ترتیب 827/0±19/68، 182/2±977/120، 077/1±05/64، 620/0±23/21، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) به ترتیب 002/0±0619/0، 0009/0±1746/0، 0006/0±1934/0 و 00163/0±1491/0 و متوسط مدت زمان نسل (t) به ترتیب 274/2±063/69، 055/0±45/27، 042/0±49/21 و 0231/0±44/20 به دست آمد. بر پایه نتایج به دست آمده برای پارامترهای نرخ ذاتی افزایش جمعیت، نرخ متناهی افزایش جمعیت، و نرخ ذاتی تولد دمای 30 درجه ی سانتیگراد بهترین و دمای 20 درجه ی سانتیگراد نامناسب ترین دما بود. این نکته نشان می دهد که این آفت در مناطق گرمسیری گسترش بیشتری داشته و خسارت وارد می کند.